Od 26 kwietnia 2023 roku wchodzą w życie nowe przepisy Kodeksu pracy, które umożliwią pracownikom skorzystanie z prawa do zwolnienia od pracy z powodu wystąpienia siły wyższej. Zmiany te były wymagane przez przepisy unijne.

Z treści artykułu dowiesz się:

• Czym jest urlop z powodu siły wyższej?
• Kto może skorzystać z urlopu z powodu siły wyższej?
• Jaki jest wymiar urlopu z powodu siły wyższej?
• Czy urlop z powodu siły wyższej jest płatny?

Wyjaśniamy w artykule.

Urlop z powodu siły wyższej – definicja

Przyjmuje się, że „siła wyższa” (łac. vis maior) to zdarzenie zewnętrzne, którego człowiek nie jest w stanie przewidzieć, na które nie ma wpływu ani nie jest w stanie temu zdarzeniu zaradzić czy przeciwdziałać. Urlop z powodu siły wyższej to forma zwolnienia od pracy, która jest udzielana pracownikowi w przypadku wystąpienia nieprzewidywalnych, niekontrolowanych i niezależnych od niego okoliczności, uniemożliwiających wykonywanie pracy.

Urlop z powodu siły wyższej – komu przysługuje?

Kodeks pracy reguluje wszelkie kwestie dotyczące urlopu z powodu siły wyższej. Zgodnie z jego przepisami, omawiany urlop przysługuje wszystkim pracownikom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, bez względu na wymiar ich zatrudnienia.

Urlop z powodu siły wyższej będzie przysługiwał także innym grupom zawodowym, takim jak:

• policjanci, 
• strażacy,
• żołnierze zawodowi, 
• funkcjonariusze Straży Granicznej, 
• funkcjonariusze Służby Więziennej oraz Krajowej Administracji Skarbowej.

Należy jednak zaznaczyć, że osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych, takich jak umowy o dzieło, umowy zlecenia czy kontrakty B2B, nie będą uprawnione do tego typu urlopu. W takim przypadku pracodawcy mogą dobrowolnie zdecydować o jego przyznaniu.

Urlop z powodu siły wyższej – wymiar

Urlop związany z wystąpieniem siły wyższej przysługuje pracownikom w wymiarze 2 dni lub 16 godzin w ciągu jednego roku kalendarzowego. Pracownik może zdecydować, czy chce skorzystać z nowego urlopu w ciągu dni, czy w przeliczeniu na godziny. 

Urlop z powodu siły wyższej – wynagrodzenie

W okresie urlopu z powodu siły wyższej pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia w wysokości połowy wynagrodzenia. Urlop z powodu siły wyższej będzie więc płatny. Wynagrodzenie za ten urlop powinno być wyliczone zgodnie z zasadami wynagrodzenia za urlop, jednak zmienne składniki wynagrodzenia należy przyjąć z tego samego miesiąca, w którym przypadło urlop z powodu siły wyższej, a nie 3 miesiące wstecz.

Ważne! Pracodawca, który nie zgodzi się na urlop z powodu siły wyższej narusza przepisy i może popełnić wykroczenie niezgodne z prawami pracownika. W takim przypadku może on zostać ukarany karą grzywny od 1 tys. zł do 30 tys. zł.

iPersonel – system kadrowo-płacowy łatwy do wdrożenia

Proces wdrożenia systemu iPersonel przebiega w 6 etapach. Czytaj więcej

Szukasz systemu kadrowo-płacowego dla swojej firmy? Umów się na prezentację!

Chcesz oszacować miesięczny koszt użytkowania systemu iPersonel? Kalkulator ceny