Odprawa emerytalna i rentowa przysługuje w związku z przejściem na emeryturę lub rentę. Poniżej odpowiemy na pytania dotyczące warunków, jakie należy spełnić, by ją otrzymać. Poruszymy także kwestie jej wysokości, opodatkowania oraz oskładkowania. W skrócie, wszystko to, co powinieneś wiedzieć o świadczeniach emerytalno-rentowych.
Komu przysługuje odprawa emerytalna?
Zgodnie z Kodeksem pracy, odprawa emerytalna lub rentowa przysługuje pracownikowi, spełniającemu warunki uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na emeryturę lub rentę. Oznacza to, że pracownikowi należy się świadczenie w przypadku, gdy uzyskał prawo do emerytury lub renty i nie kontynuuje zatrudnienia.
Prawo do odprawy przysługuje niezależnie od charakteru umowy i sposobu jej rozwiązania. Istotnie, bez znaczenia jest fakt, czy umowę zawarto na czas określony, czy nieokreślony oraz czy stosunek pracy zawarto na podstawie mianowania, powołania, wyboru itp. Rzecz jasna, od każdej reguły znajdą się wyjątki. Omówimy je poniżej.
Kiedy odprawa emerytalna nie przysługuje?
Nie każdy pracownik, przechodzący na emeryturę lub rentę, może liczyć na odprawę. Kto nie ma do niej prawa?
- Pracownicy zwolnieni dyscyplinarnie.
Wówczas pracownik traci prawo do otrzymania świadczenia, ponieważ rozwiązanie stosunku pracy nie następuje w związku z przejściem na emeryturę. A z poprzedniego akapitu już wiesz, że jest to jednym z podstawowych warunków uzyskania odprawy. - Osoby pobierające świadczenie przedemerytalne.
Spełnienie warunków do otrzymania świadczenia przedemerytalnego to nie to samo, co nabycie prawa do emerytury. Istotnie, osobie, która po rozwiązaniu stosunku pracy przechodzi na świadczenie przedemerytalne, odprawa nie przysługuje. - Osoby pobierające rentę rodzinną.
Odprawę rentową uzyskują osoby, które otrzymały rentę z tytułu niezdolności do pracy. Prawo do renty rodzinnej nie ma żadnego związku z otrzymaniem prawa do emerytury lub renty, więc odprawa się nie należy.
Wysokość odprawy emerytalnej
Odprawa pieniężna jest wypłacana w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia – w dniu rozwiązania stosunku pracy.
Oczywiście, układy zbiorowe pracy lub wewnętrzne regulaminy wynagradzania mogą zapewnić pracownikowi wyższe stawki. Niektóre grupy pracownicze mogą na podstawie szczególnych przepisów liczyć na bardziej korzystne warunki wypłacania odpraw emerytalno-rentowych. Należą do nich np. pracownicy samorządowi.
Co ważne, odprawa emerytalna jest wypłacana tylko raz. Pracownik nie może ponownie nabyć do niej prawa, np. u innego pracodawcy.
Innymi słowy, jednorazowy charakter odprawy sprawia, że jeśli pracownik nawiąże nowy stosunek pracy – po otrzymaniu odprawy – nie uzyska prawa do otrzymania kolejnej odprawy emerytalnej lub rentowej. Z tego względu, pracodawca zamieszcza informację w świadectwie pracy o skorzystaniu pracownika z tego uprawnienia. Dzięki temu, nowy pracodawca będzie mógł ustalić przysługujące pracownikowi świadczenia.
Jeśli pracownik jest zatrudniony jednocześnie u kilku pracodawców, odprawa przysługuje od każdego z nich, ponieważ prawo do odprawy należy się z każdego stosunku pracy.
Przy obliczaniu wysokości odprawy stosuje się zasady podobne, jak w przypadku ustalania ekwiwalentu pieniężnego za urlop. Jednak bez zastosowania współczynnika urlopowego.
Odprawa emerytalna i rentowa – podatek, składki ZUS
Odprawy emerytalno-rentowe stanowią przychód ze stosunku pracy, więc podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Co ważne, nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Innymi słowy, odprawy w związku z przejściem na emeryturę lub rentę są zwolnione z oskładkowania.
Franek iPersonel – Twój partner do zadań specjalnych
Cześć! Z tej strony iPersonel, Franek iPersonel – Twój pomocnik w kadrach i płacach. Maj już za nami, więc czas na podsumowanie. Zajrzyj do Informatora kadrowo-płacowego #3 i poznaj majowe aktualności w liczbach. Przekonaj się, jaki był całkowity koszt trzynastej emerytury, o ile wzrosło bezrobocie, czy jak zmieniły się wydatki państwa.
Informator kadrowo-płacowy #3: Majowe aktualności w liczbach
Artykuł jest opracowaniem własnym na podstawie Kodeksu pracy.
