Baza wiedzy.

Mamy mnóstwo wiedzy i chcemy się nią dzielić! Wszystko to, co powinieneś wiedzieć o kadrach i płacach.

Kontrola zwolnień lekarskich. 10 rad, jak radzić sobie z ZUS

Kontrola zwolnień lekarskich. 10 rad, jak radzić sobie z ZUS

Kontrola zwolnień lekarskich

Kontrola zwolnień lekarskich budzi w Tobie lęk? W kontaktach z urzędami z reguły towarzyszy nam to uczucie, ale dlaczego tak jest? Z reguły wynika to z nieznajomości przepisów. Czas zatem nadrobić zaległości i poznać swoje prawa i obowiązki, gdy ZUS postanowi zweryfikować Twoje L4. A jeśli nie chcesz stracić pieniędzy i mieć poczucia, że coś zrobiłeś źle – koniecznie zapoznaj się z najważniejszymi faktami, które pomogą Ci przejść każdą kontrolę – bez problemów, stresu i strat na koncie.

Kontrola zwolnień lekarskich. 10 faktów, o których powinieneś wiedzieć

  1. Do Twoich drzwi podczas choroby może zapukać ZUS, pracodawca lub jego pracownik.
    Kto może przeprowadzać kontrolę?
    Kontrolę prawidłowego wykorzystania zwolnień lekarskich może przeprowadzać pracodawca, który wypłaca z własnego budżetu wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy wskutek choroby. Dotyczy to pracodawców, którzy zgłosili do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 osób.
    Z kolei ci pracodawcy, którzy zgłosili poniżej 20 ubezpieczonych występują o przeprowadzenie kontroli do odpowiedniego oddziału ZUS, który wypłaca należne pracownikom zasiłki chorobowe, opiekuńcze oraz świadczenia rehabilitacyjne.
    Pracodawca, który jest upoważniony do kontroli – może ją przeprowadzić sam lub zlecić innemu pracownikowi na podstawie wystawionego upoważnienia. Takie upoważnienie jest ważne tylko z legitymacją pracowniczą albo dokumentem tożsamości, ponieważ w ten sposób możesz potwierdzić dane w nim zawarte.
  2. Spodziewaj się niespodziewanego.
    Kiedy możesz mieć kontrolę?
    Pracodawca może kontrolować swoich pracowników według własnego uznania i potrzeby, na przykład w okresie, gdy pracownicy masowo dostarczają mu zwolnienia lekarskie. Nie musi ustalać z góry jej terminów. A wiemy, że niektórych ciekawskich interesują zwłaszcza godziny kontroli i to czy może odbyć się w weekendy. Zastanawiające wyniki wyszukiwania w tak dobrze znanej nam wyszukiwarce. 😉
  3. Chory (nie)prawidłowo korzystał z L4.
    Na czym polega kontrola prawidłowości wykorzystania zwolnienia lekarskiego?
    Podczas kontroli sprawdza się, czy w czasie zwolnienia chorobowego pracownik nie wykonuje innej pracy lub nie wykorzystuje go w inny sposób. Pomysły na wykorzystanie L4 w innym celu niż wskazany, pewnie same przychodzą do głowy, więc nie będziemy tego rozwijać. 😉
    Podczas kontroli można również sprawdzić, czy rodzic, który zabrał zwolnienie, by opiekować się dzieckiem – nie miał możliwości zostawienia dziecka z innym domownikiem. Sytuacja ta nie dotyczy opieki nad dzieckiem do 2 roku życia.
  4. Dzień dobry, zastałem Pana/Panią w…
    Czyli miejsca, w których można przeprowadzić kontrolę.
    Kontrola może być przeprowadzona w:
    – miejscu zamieszkania;
    – miejscu tymczasowego pobytu (adres wskazany w zaświadczeniu lekarskim);
    – miejscu pracy lub miejscu prowadzenia działalności pozarolniczej (w przypadku, gdy pracodawca posiada informacje o innej pracy czy działalności zarobkowej);
    – innym miejscu – jeżeli pobyt tam jest uznany za celowy.
    Co ważne, masz 3 dni na poinformowanie pracodawcy oraz ZUS o swoim nowym adresie w trakcie przebywania na zwolnieniu – jeśli jest on inny niż ten, wskazany w zaświadczeniu lekarskim. Jeżeli tego nie zrobisz, a ZUS wyśle Ci zawiadomienie na stary adres – będzie ono uznane za doręczone.
  5. Nie było Cię w domu podczas kontroli? Musisz wskazać powód.  
    Nieobecność (nie)usprawiedliwiona – kiedy?
    Jeżeli podczas zwolnienia lekarskiego nie było Cię w domu – lepiej znajdź dobry powód. I najlepiej by była to wizyta u lekarza – to powód nieobecności, który z pewnością nie odbierze Ci prawa do otrzymania pieniędzy za czas choroby lub u niektórych ,,choroby”. Niepotrzebne skreślić.
    A jeżeli nie było Cię w domu, bo wykonywałeś proste czynności związane z codziennym życiem, jak udanie się do apteki czy zrobienie zakupów żywnościowych – również nie masz się czym martwić. Gdy masz adnotację w zaświadczeniu ,,chory może chodzić” – wyjście na spacer w ramach rekonwalescencji jest dozwolone – nie jest to bowiem sprzeczne z celem zwolnienia lekarskiego.
    Twoja nieobecność we wskazanym miejscu nie musi być od razu powodem odebrania Ci pieniędzy – musisz jednak wykazać, że była uzasadniona. W skrócie – grunt to dobre argumenty.
  6. Gdy ZUS dzwoni…
    Należy odebrać?
    ZUS może wezwać Ciebie – mniej lub bardziej chorego – na kontrolę telefonicznie. Aby takie wezwanie było ważne, musisz wyrazić zgodę na nagranie rozmowy, by potwierdzić, że zostałeś poinformowany w prawidłowy sposób. Wiemy, że już pojawia się pytanie, czy musisz taką zgodę wyrazić. Otóż nic nie musisz. W rezultacie ZUS nie może wezwać Cię telefonicznie na taką kontrolę – a Tobie za tę odmowę nic nie grozi.
  7. E-mail. Wiadomość od: ZUS.
    Czy musisz stale sprawdzać pocztę?
    Od stycznia Zakład Ubezpieczeń Społecznych może wzywać Cię na kontrolę mailem. Żeby wszystko w papierach się zgadzało, a zawiadomienie miało status doręczonego, ZUS musi otrzymać od Ciebie potwierdzenie. Jeśli nie potwierdzisz, że odebrałeś wiadomość i ją przeczytałeś, no to cóż, zawiadomienie utrzymuje status jako ,,niedostarczone”. Również i w tym przypadku nie grozi Ci żadna kara za brak odpowiedzi.
  8. ZUS ma prawo żądać od Ciebie dokumentacji medycznej.
    Uprawnienia ZUS.
    Zakres działania ZUS w tym przypadku jest szeroki, ponieważ może on skontrolować lekarza, który wystawił Ci zwolnienie lekarskie. Z kolei lekarz orzecznik ZUS może również przeprowadzić Ci badanie. Wcześniej wysyła listem poleconym wezwanie, wskazując konkretną datę i miejsce. Jesteś zobowiązany do tego, by przedstawić mu swoją dokumentację medyczną. Jeżeli nie stawisz się lub nie udostępnisz swoich wyników badań – zwolnienie lekarskie może stracić ważność. Lekarz orzecznik ZUS może również stwierdzić, że zostało ono wydane na zbyt długi okres.
    W przeciwieństwie do przedstawiciela ZUS – innej osobie kontrolującej nie musisz udostępniać informacji o stanie swojego zdrowia, ani podawać przyczyny zwolnienia chorobowego.
  9. Dostanę zasiłek, czy nie dostanę – oto jest pytanie. A odpowie Ci na nie ZUS.
    Kto decyduje o zasiłku?
    ZUS decyduje o tym, czy otrzymasz zasiłek. Jeżeli pracodawca przeprowadzał kontrolę to ZUS podejmuje decyzję w tej sprawie na jego wniosek. Oczywiście możesz się z tym nie zgadzać i od tej decyzji przysługuje Ci prawo odwołania się do sądu.
  10. Za nieprawidłowe wykorzystanie zwolnienia – tracisz pieniądze.
    Jakie grożą Ci konsekwencje?
    Jeżeli wykorzystałeś zwolnienie w sposób nieprawidłowy – i zostałeś przyłapany, tracisz prawo do:
    – wynagrodzenia za okres niezdolności do pracy z powodu choroby, zasiłku chorobowego, zasiłku opiekuńczego – za cały okres zwolnienia;
    – świadczenia rehabilitacyjnego – za cały miesiąc kalendarzowy.
    Na to już niestety rady nie ma, to po prostu fakt. Chyba że jedna: bierz zwolnienie wtedy, gdy tego potrzebujesz. 😉

Panaceum na fałszywe zwolnienia lekarskie

Podsumowując, liczba wystawianych zwolnień lekarskich jest duża, co martwi nie tylko pracodawców, ale i Zakład Ubezpieczeń Społecznych – a już zwłaszcza wtedy, gdy pracownicy mijają się z prawdą. Dlatego kontrola zwolnień lekarskich jest ostatnimi czasy wzmożona.

Panaceum na te niepotrzebne wydatki miały być elektroniczne zwolnienia lekarskie, które na dobre weszły w życie w grudniu 2018 roku. Czy dzięki nim liczba zwolnień spadła? Rzuć okiem na naszą infografikę i poznaj konkretne liczby.

elektroniczne zwolnienia lekarskie w liczbach
Elektroniczne zwolnienia lekarskie – statystyki

Na zakończenie, kliknij poniżej i pobierz infografikę:

Testy wiedzy kadrowo-płacowej

Rozwiąż testy wiedzy i sprawdź, czy znasz przepisy prawa pracy.

Do wyboru 5 kategorii:

  • Kadry
  • Płace
  • Czas pracy
  • Urlopy
  • Dokumentacja pracownicza

Chcę rozwiązać testy!

Powyższy artykuł jest opracowaniem własnym na podstawie informacji zamieszczonych na oficjalnej stronie ZUS.