Baza wiedzy.

Mamy mnóstwo wiedzy i chcemy się nią dzielić! Wszystko to, co powinieneś wiedzieć o kadrach i płacach.

Badania lekarskie w trakcie epidemii COVID-19 – nowe zasady

Badania lekarskie w trakcie epidemii COVID-19  – nowe zasady

Z powodu epidemii koronawirusa badania lekarskie będą odbywać się w nieco zmienionej formie. Ustawa z dnia 2 marca 2020 roku, która ma przeciwdziałać COVID-19, zawiesiła obowiązek przeprowadzania okresowych badań lekarskich. Badania wstępne i kontrolne są kontynuowane, jednak zmienił się tryb ich przeprowadzania. Jak wygląda nowa formuła badań lekarskich?

[Aktualizacja]

Ustawa z dnia 9.12.2020 r. (weszła w życie 16.12.2020 r.)

  • Wydłużenie czasu na realizację badań okresowych po odwołaniu stanu epidemii (z 60 do 180 dni).
  • Badania wstępne oraz kontrolne może wykonać inny lekarz, a jego orzeczenie traci moc po upływie 180 dni od dnia odwołania stanu epidemii (wcześniej: 30 dni).
  • Wstępnym badaniom lekarskich nie podlegają osoby, które są ponownie zatrudniane u tego samego lub innego pracodawcy na podobne stanowisko o takich samych warunkach, jeśli przerwa w zatrudnieniu nie trwała więcej niż 180 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu stosunku pracy (wcześniej: 30 dni).

Badania lekarskie – nowe zasady przeprowadzania

Przyjęta tarcza antykryzysowa uwzględnia szereg rozwiązań, które mają pomóc w walce z ekonomicznymi skutkami kryzysu wywołanego przed COVID-19. Uwzględnia m.in. świadczenia, dopłaty do wynagrodzenia w przypadku przestoju czy odroczenie terminu płatności składek. Ma także istotny wpływ na wiele innych aspektów związanych z prawem pracy, w tym badania lekarskie. Jakie rozwiązania wprowadzili ustawodawcy w czasie epidemii koronawirusa?

  1. Zawieszenie obowiązku wykonywania badań okresowych.
    Dotychczasowe orzeczenia badań lekarskich, które straciły ważność po 7 marca 2020 roku – będą ważne także po tym terminie. Pracodawca jednak musi wystawić skierowanie na okresowe badanie lekarskie zgodnie z upływem terminu ważności aktualnego orzeczenia. Zawieszono obowiązek przeprowadzania badań okresowych i psychologicznych kierowców wykonujących przewóz drogowy, a także maszynistów.
    Ustawa z dnia 9.12.2020 r., która weszła w życie 16 grudnia 2020 r. wydłużyła czas na realizację badań okresowych. Pracownik jest zobowiązany wykonać badania lekarskie w okresie nie dłuższym niż 180 dni, licząc od dnia, w którym stan epidemii zostanie odwołany.
  2. Badania wstępne i kontrolne są nadal przeprowadzane.
    Zawieszenie nie obejmuje badań wstępnych, którym podlegają osoby przyjmowane do pracy oraz badań kontrolnych pracowników niezdolnych do pracy z powodu choroby powyżej 30 dni.
    Wstępnym badaniom lekarskich nie podlegają osoby, które są ponownie zatrudniane u tego samego pracodawcy lub innego na podobne stanowisko o takich samych warunkach, jeśli przerwa w zatrudnieniu nie trwała więcej niż 180 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu stosunku pracy (wcześniej: 30 dni).
  3. Zawieszenie badań wstępnych pracowników administracyjno-biurowych.
    Wstępnym badaniom lekarskim nie podlegają osoby zatrudnione na stanowisko administracyjno-biurowe, jeśli posiadają aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie i pracodawca stwierdzi, że warunki te odpowiadają warunkom występującym na danym stanowisku pracy.
  4. Możliwość przeprowadzenia badań wstępnych i kontrolnych przez innego lekarza.
    Jeśli lekarz uprawniony do przeprowadzenia badań medycyny pracy jest niedostępny – badanie może wykonać inny lekarz. Wydane przez niego orzeczenie lekarskie będzie ważne przez 180 dni od dnia odwołania stanu epidemii (ustawa z dnia 9.12.2020 r., która weszła w życie 16 grudnia 2020 r. wydłużyła ten czas, wcześniej były ważne przez 30 dni). Wówczas pracodawca ponownie musi skierować pracownika na przeprowadzenie badań wstępnych lub kontrolnych. Podmiot zatrudniający powinien wydać je możliwie szybko, by pracownik zdążył stawić się w placówce medycznej przed upływem trzydziestodniowego terminu.
  5. Lekarz może wykonać badania lekarskie zdalnie.
    Zarówno przeprowadzenie badań wstępnych, jak i kontrolnych oraz wydanie orzeczenia w tej sprawie może nastąpić zdalnie. Z tego rozwiązania może skorzystać każdy lekarz. Wynika to z ustawy o wykonywaniu zawodu lekarza i lekarza dentysty, według której lekarz może udzielać świadczeń zdrowotnych za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności.

Badania lekarskie – podstawowe informacje

Bez wątpienia każdy pracownik powinien posiadać w czasie swojego zatrudnienia orzeczenie lekarskie, które potwierdza jego zdolność do wykonywania danej pracy. Kodeks pracy przewiduje trzy rodzaje badań profilaktycznych:

  • wstępne;
  • okresowe;
  • kontrolne.

Pracodawca jest zobowiązany do skierowania pracownika na wyżej wymienione badania, a pracownik do ich przeprowadzenia. Wystawione skierowanie powinno zawierać rodzaj badania oraz stanowisko pracy.

Wstępne badania lekarskie

Wstępnym badaniom podlegają:
  • osoby przyjmowane do pracy;
  • młodociani pracownicy przenoszeni na inne stanowiska pracy;
  • pracownicy przenoszeni na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe.

[Aktualizacja]

Wstępne badania lekarskie nie są konieczne, gdy pracownik:
  • wrócił do pracy na ta samo stanowisko lub o podobnych warunkach – jeśli przerwa w zatrudnieniu nie trwała więcej niż 30 dni 180 dni (aktualizacja: ustawa z dnia 9.12.2020 r.) ;
  • zatrudnił się u innego pracodawcy w ciągu 30 dni 180 dni od zakończenia poprzedniego stosunku pracy, a obecny pracodawca uzna, że warunki pracy w aktualnym orzeczeniu lekarskim odpowiadają nowemu stanowisku pracy (aktualizacja: ustawa z dnia 9.12.2020 r.).
Co ważne, nie dotyczy to osób zatrudnianych do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych.

Więcej na ten temat znajdziesz w artykule:

Zmiana stanowiska pracy a badania lekarskie. Oblicz prawdopodobieństwo skierowania.

Badania okresowe

Badania okresowe przeprowadzane są, by wykryć choroby zawodowe. Ich zakres oraz częstotliwość ustala lekarz medycyny pracy na podstawie rodzaju wykonywanej pracy, jak i stanu zdrowia pracownika. Można przyspieszyć wskazany termin kolejnych badań w przypadku przeniesienia pracownika na inne stanowisko i zmiany warunków pracy.

Badania kontrolne

Badania kontrolne powinien przejść pracownik, który był niezdolny do pracy z powodu choroby trwającej dłużej niż 30 dni.

Franek iPersonel – Twój partner do zadań specjalnych w kadrach i płacach

Bądź na bieżąco z iPersonel.

Artykuł jest opracowaniem własnym na podstawie informacji zawartych na oficjalnym Serwisie RP.