Drogi Pracowniku, pamiętaj, że przysługują Ci odszkodowania z tytułu utraty pracy. Rekompensata pieniężna należy Ci się z powodu skrócenia okresu wypowiedzenia, niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę czy nieterminowego wydania świadectwa pracy. Sprawdźmy, na ile pieniędzy możesz liczyć w poszczególnych przypadkach.
Odszkodowania z tytułu utraty pracy
Odszkodowania, rekompensaty oraz odprawy są zagwarantowane przez Kodeks pracy. Poniżej sytuacje, w których jako pracownik możesz liczyć na wypłatę należności.
- Odszkodowanie z tytułu skrócenia trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia.
Pracodawca może skrócić okres wypowiedzenia pracownikowi, który jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony lub określony, jeśli okres jej wypowiedzenia wynosi trzy miesiące. Jest to możliwe w przypadku: likwidacji zakładu pracy, ogłoszenia jego upadłości lub innych przyczyn, nie leżących po stronie zatrudnionego. Okres wypowiedzenia można skrócić najwyżej do miesiąca. Pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za pozostałą część. - Odszkodowanie w razie rozwiązania umowy o pracę przez pracownika bez wypowiedzenia.
Pracownik może rozwiązać umowę o pracę, gdy pracodawca dopuścił się względem niego ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków. W tej sytuacji odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Jeżeli umowę zawarto na czas określony to odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego dana umowa miała obowiązywać. Jednak nie więcej niż za okres wypowiedzenia. - Odszkodowanie za nieuzasadnione lub niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę na czas nieokreślony.
Jeśli pracownik uzna, że wypowiedzenie umowy o pracę na czas nieokreślony było nieuzasadnione lub naruszyło przepisy prawne – może zwrócić się do sądu pracy. Sąd może orzec o przywróceniu pracownika na poprzednich warunkach lub wypłacie odszkodowania. Rekompensata przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy – jednak nie niższej od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Innymi słowy, jeżeli okres wypowiedzenia wynosił trzy miesiące, pracownik nie może otrzymać niższej rekompensaty niż za trzy miesiące. Tym samym, jest to także maksymalna wartość, na jaką może liczyć. - Odszkodowanie z powodu śmierci pracodawcy.
W przypadku śmierci pracodawcy, pracownikowi wygasa umowa o pracę. Wówczas przysługuje mu odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Nie dotyczy to sytuacji, w której pracowników przejmuje inny pracodawca. - Odszkodowanie za nieterminowe lub błędne wydanie świadectwa pracy.
Pracownikowi, który nie otrzymał świadectwa pracy w terminie lub otrzymał ten dokument z błędami, przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy z tego powodu, nie dłuższy jednak niż 6 tygodni. Co ważne, to na pracowniku ciąży obowiązek udowodnienia, że brak dokumentu uniemożliwiał mu podjęcia zatrudnienia.
Więcej informacji:
Świadectwo pracy 2020 – treść, terminy wydania i sprostowanie - Odprawy pieniężne z tytułu zwolnień grupowych.
Wysokość odprawy w przypadku zwolnień grupowych zależy od stażu pracy, jak i miesięcznego wynagrodzenia. Pracownikowi przysługuje odprawa pieniężna w wysokości:
– jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż dwa lata;
– dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od dwóch do ośmiu lat;
– trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad osiem lat.
Więcej informacji:
Kiedy należy się odprawa dla pracownika? - Odprawa pieniężna w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z powodu niezdolności do pracy.
Odprawa emerytalna lub rentowa przysługuje w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia. Wewnętrzne regulacje firmy mogą jednak ustanowić wyższe odprawy pieniężne dla swoich pracowników.
Odszkodowania z tytułu utraty pracy oblicza się według zasad, które obowiązują przy ustalaniu ekwiwalentu za urlop.
Odszkodowania z tytułu utraty pracy a składki ZUS
Co ważne, przychody z tytułu odprawy, odszkodowania i rekompensaty, które wypłaca się pracownikom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, nie stanowią podstawy wymiaru składek. Dotyczy to wyżej wymienionych sytuacji, czyli rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, skrócenia okresu wypowiedzenia, nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracy czy nieterminowego lub błędnego wydania świadectwa pracy. Z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne oraz zdrowotne wyłączone są także odprawy emerytalno-rentowe.
Franek iPersonel – Twój partner do zadań specjalnych
Cześć! Z tej strony iPersonel, Franek iPersonel – Twój partner w kadrach i płacach.
Który z powyższych przypadków Ciebie dotyczy? Jeżeli w obecnej sytuacji martwisz się o swoje miejsce pracy i wynagrodzenie – sprawdź nasz Informator kadrowo-płacowy #1: Koronawirus a wynagrodzenie i dowiedz się, czy rzeczywiście masz do tego powody. Pamiętaj, że Kodeks pracy dba o prawa pracownika! 😊
Artykuł jest opracowaniem własnym na podstawie Kodeksu pracy.
